Tiền lãi là gì? Đặc điểm và cách tính lãi suất chính xác

Tiền lãi là gì? Khái niệm lãi suất cơ bản là gì là câu hỏi được nhiều người thắc mắc khi vừa tìm hiểu về các khái niệm liên quan đến lãi suất. Việc nắm được các khái niệm lãi suất sẽ giúp bạn hiểu và chủ động hơn trong quá trình tìm hiểu và chọn lựa các gói vay ngân hàng, tài chính phù hợp. Hãy theo dõi ngay bài viết dưới đây để tìm hiểu cùng Dong Shop Sun! 

1. Tiền lãi là gì? Khái niệm lãi suất cơ bản là gì?

Tiền lãi là khái niệm chỉ khoản tiền mà một cá nhân/tổ chức nhận được khi cho vay tiền hay đầu tư vào các công cụ tài chính như trái phiếu, chứng khoán, tiền gửi ngân hàng,…

Đây là thông tin thường được tính bằng tỷ lệ lãi suất và hay được quy định trong các hợp đồng vay mượn, các giao dịch tài chính. 

Trong trường hợp các tổ chức/cá nhân cho vay tiền, lãi suất sẽ được tính dựa trên kỳ hạn và lãi suất chung của thị trường. Nếu là lãi suất của các sản phẩm đầu tư tài chính (trái phiếu, chứng khoán,…) tiền lãi được tính dựa trên mức độ rủi ro và khả năng tăng trưởng lãi suất hiện hành của các tài sản đó. 

2. Các đặc điểm của tiền lãi theo quy định của pháp luật

2.1. Xuất hiện trong các hợp đồng vay tài sản

Lãi suất thường đi kèm với các hợp đồng vay tài sản, hợp đồng cầm đồ, các công việc kinh doanh thương mại. Đây là cơ sở để tính lãi cho vay tiền kể cả vay thế chấp ngân hàng, công ty tài chính hay vay tín chấp.

Lãi suất vay tiền (tiền lãi) cũng chính là mục tiêu mong muốn của các chủ cho vay khi cung cấp các khoản vay.

Các loại hợp đồng khác như: hợp đồng đầu tư, cho thuê thì việc tính lãi còn phụ thuộc vào phần góp sức. 

Lãi suất trong hợp đồng có thể theo thỏa thuận của hai bên hoặc theo quy định của pháp luật.

2.2. Nằm trong các điều khoản tùy nghi hay thông thường

Lãi suất có thể là điều khoản tùy nghi có nghĩa là lãi suất có thể được thỏa thuận trong hợp đồng bởi hai bên ký kết hợp đồng trong giao dịch dân sự. 

Bên cạnh phần lãi suất chính, các bên còn có thể thỏa thuận thêm các điều khoản cụ thể nhằm giúp cho nội dung hợp đồng được thực hiện đầy đủ nhất.

Trường hợp còn lại áp dụng nếu hai bên không có nhu cầu tự thỏa thuận mức lãi suất. Đối với hợp đồng vay này, lãi suất sẽ được quy định theo Khoản 2 Điều 468.

Như vậy, theo điều khoản này, lãi suất sẽ được quy định tự động theo lãi suất thị trường của ngành. Trường hợp này, lãi suất sẽ trở thành điều khoản thông thường.

2.3. Đặc điểm của tiền lãi là gì? Không tồn tại độc lập

Bản chất lãi suất là tỷ lệ tiền lời mà vay vốn mà bên vay phải trả cho bên cho vay trên số tiền vay gốc trong thời hạn nhất định. Vì vậy, lãi suất bắt buộc phải đi kèm với số tiền gốc và thời hạn trả tiền. 

3. Tìm hiểu các loại tiền lãi

3.1. Lãi suất cho vay

Đây là loại lãi suất phổ biến nhất, xuất hiện trong hợp đồng vay của các cá nhân và tổ chức để vay mượn một khoản tiền nhất định.

Tỷ lệ lãi suất này thường được thỏa thuận giữa hai bên (bên cho vay và bên đi vay) và được quy định trong hợp đồng vay cụ thể. 

3.2. Lãi suất ngân hàng là gì?

Các loại lãi suất ngân hàng là tỷ lệ giữa mức lãi suất với tiền vốn gửi vào hoặc cho vay của các ngân hàng trong một thời hạn nhất định. Cụ thể, lãi suất ngân hàng thường được phân thành lãi suất gửi tiết kiệm ngân hàng hoặc lãi suất cho vay. 

Lãi suất này được quy định bởi các ngân hàng hoặc được thỏa thuận giữa ngân hàng và các bên cho vay. Việc thỏa thuận hay quy định lãi suất phụ thuộc vào hệ thống ngân hàng và những khách hàng trao đổi nghiệp vụ với ngân hàng. 

3.3. Tiền lãi từ các công cụ tài chính là gì?

Nếu bạn đã biết tiền lãi là gì hoặc lãi suất cơ bản là gì thì bạn sẽ biết khái niệm này cũng tồn tại khi sử dụng các công cụ đầu tư tài chính.

Các loại công cụ tài chính có thể đem lại tiền lãi phổ biến hiện nay bao gồm: trái phiếu, chứng khoán, tiền gửi ngân hàng.

Ví dụ như khi đầu tư trái phiếu, nhà đầu tư sẽ nhận được một khoản tiền lãi hàng năm từ công ty phát hành trái phiếu. Còn đối với chứng khoán, bạn có thể nhận được tiền lãi từ cổ tức hay lợi nhuận của công ty hay việc giá trị chứng khoán trên thị trường tăng.

3.4. Tiền lãi từ các khoản đầu tư là gì?

Để hiểu chi tiết hơn tiền lãi là gì, bạn cũng cần tìm hiểu về cách hoạt động của việc đầu tư kinh doanh nữa. 

Bên cạnh các kênh đầu tư như chứng khoán, trái phiếu bên trên, bạn cũng có thể đầu tư bất động sản, vàng, tiền điện tử hay kinh doanh buôn bán hàng hóa.

Ví dụ bạn đầu tư một căn hộ bất động sản và cho thuê lại. Tiền cho thuê này cũng có thể được tính là tiền lãi khoản đầu tư.  

6. Cách tính tiền lãi như thế nào?

Để tìm hiểu cách tính các loại lãi suất ngân hàng, mời các bạn tham khảo bài viết: Các loại lãi suất ngân hàng hiện nay. Phải nằm lòng trước khi vay ngân hàng.

6.1. Ví dụ về cách tính tiền lãi suất ngân hàng

Nếu anh A gửi ngân hàng với lãi suất 8%/năm với số tiền gửi là 100.000.000 VNĐ. Sau 1 năm bạn sẽ có được số tiền lãi là:

• Số tiền lãi sau 1 năm bạn sẽ được là: 100.000.000 x 8% = 8.000.000 VNĐ.
• Nếu bạn gửi số tiền là 50.000.000 VNĐ thì số tiền lãi sau 1 năm là: 50.000.000 x 8% = 4.000.000 VNĐ.

4. Vai trò của tiền lãi đối với nền kinh tế là gì?

Đối với nền kinh tế, tiền lãi vay có vai trò như sau:

• Điều khiển tỷ lệ cho vay và tiết kiệm: tỷ lệ cho vay hay tiết kiệm thường được điều khiển bởi lãi suất chiết khấu của ngân hàng nhà nước. Đây là công cụ điều tiết lãi suất và hoạt động sản xuất kinh doanh hiệu quả của nhà nước trên thị trường. Lãi suất chiết khấu tăng, việc gửi tiết kiệm sẽ tăng và ngược lại.
• Giúp điều khiển nguồn vốn: khi tiền lãi/lãi suất vay vốn tăng, người vay sẽ phải trả nhiều tiền hơn để vay vốn. Vì vậy, quy mô, tốc độ cung cấp nguồn vốn sẽ giảm xuống. Vì vậy nhà nước có thể sử dụng lãi suất chung để điều khiển nguồn cung vốn vay.
• Tác động đến giá cả gây lạm phát: khi tiền lãi hay lãi suất vay tiền tăng, giá cả hàng hóa tăng. Điều này diễn ra trong một khoảng thời gian với quy mô lắm sẽ làm tăng lạm phát. Ngược lại khi lãi suất giảm sẽ giúp kiềm chế lạm phát.
• Giúp kinh tế tăng trưởng: nếu giữ lãi suất ở mức hợp lý, nền kinh tế sẽ được thúc đẩy phát triển tốt nhất bởi việc đầu tư và tiết kiệm được thúc đẩy hiệu quả. Tuy nhiên nếu mức độ tăng trưởng này không được duy trì hợp lý sẽ kéo nền kinh tế đi xuống.

5. Những yếu tố ảnh hưởng đến tiền lãi là gì?

5.1. Lãi suất

• Lãi suất thị trường: Mức lãi suất mà ngân hàng hoặc các công ty, tổ chức tài chính sử dụng để cho vay hoặc cho khách hàng gửi tiền. Đây là mức lãi suất được quyết định bởi nhiều yếu tố: kinh tế, chính trị, xã hội, lạm phát, thị trường chứng khoán,…
• Lãi suất cơ bản của Ngân hàng Nhà nước: Đây là mức lãi suất ảnh hưởng trực tiếp đến mức lãi suất thị trường. Lãi suất thị trường sẽ tăng lên khi ngân hàng Nhà nước tăng lãi suất cơ bản và giảm trong trường hợp ngược lại.
• Các sản phẩm tài chính: Từng loại sản phẩm tài chính khác nhau sẽ có mức lãi suất khác nhau. Từng sản phẩm tài chính  sẽ ảnh hưởng đến mức độ tiền lãi khác nhau.
• Thời gian gửi/vay tiền: Thông thường nếu bạn gửi/vay tiền ở các ngân hàng hay các tổ chức tài chính với thời gian vay dài hơn thì lãi suất bạn nhận được hay phải trả cũng cao hơn.

5.2. Kinh tế thị trường

Kinh tế thị trường sẽ ảnh hưởng đến lãi suất như sau:

• Tình hình kinh tế nếu tốt sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến tiền lãi người dân có thể chịu. Nếu tình hình kinh tế tốt hơn, tỷ lệ người dân vay tiền bị nợ xấu giảm xuống. Nhờ đó các tổ chức tài chính sẽ sẵn sàng giảm lãi suất để thu hút khách hàng.
• Thị trường tài chính: Khi thị trường tài chính đang phát triển tốt, các công ty tài chính sẽ ưu tiên cung cấp các khoản vay để đáp ứng nhu cầu làm ăn, đầu tư của khách hàng. Vì vậy dẫn đến việc cắt giảm lãi suất để thu hút khách hàng sử dụng các gói vay. Khi thị trường tài chính khó khăn, ít khách hàng vay thì các tổ chức phải tăng lãi suất để bù đắp cho mức giảm sút của doanh thu.
• Chính sách tài chính của nhà nước: Nếu chính phủ giảm thuế và chi tiêu giúp kích thích tăng trưởng kinh tế thì ngân hàng nhà nước cũng sẽ giảm lãi suất để giúp kinh tế phát triển.

7. Những thuật ngữ liên quan đến lãi suất

7.1. Tiền lãi chưa nhận là gì?

Tiền lãi chưa nhận (unearned interest): Đây là thu nhập tiền lãi của ngân hàng. Bởi ban đầu ngân hàng thường cho vay một khoản lớn hơn tiền lãi và khoản phải trả về hàng tháng của khách hàng. Vì vậy khoản thu nhập này chưa được tính thành tiền lãi. Nếu bên vay trả lại khoản vay sớm thì một phần tiền lãi đã trả sẽ được hoàn lại. 

Thanh toán tiền lãi lúc đầu sẽ được trừ trên kỳ dài hạn của khoản cho vay. Và khoản tiền sẽ được ghi có nhu thu nhập tiền lãi.

7.2. Tiền lãi chưa chia là gì?

Undivided Interest hay tiền lãi chưa chia là gì? 

Đây là quyền sở hữu không hạn chế với tài sản của một tổ chức, liên doanh. Như trong tài khoản này sở hữu kết hợp hay sở hữu chung. 

Mỗi chủ sở hữu đều được hưởng trái quyền với toàn bộ tài sản cơ sở.

7.3. Tiền lãi tái cấp vốn là gì?

Lãi suất tái cấp vốn là lãi suất cho khoản tái cấp vốn cho người vay khi đã thanh toán xong khoản vay trước trước khi đáo hạn.

Số tiền tái cấp vốn tiền lãi chưa nhận hoạt động theo quy tắc năm 78.

8. Lời kết

Trên đây là tất cả thông tin về tiền lãi là gì, vai trò và các yếu tố ảnh hưởng đến lãi suất chi tiết nhất. Hi vọng qua đó các bạn đã hiểu hơn về yếu tố này và cách nó hoạt động cũng như ảnh hướng của nó đến kinh tế thị trường.

Nếu bạn đang có nhu cầu vay vốn tài chính tiêu dùng nhanh thì hãy liên hệ Dong Shop Sun ngay nhé. Chúng tôi cung cấp cho bạn đa dạng các gói vay vốn như vay theo cà vẹt xe, vay theo hợp đồng điện tử, điện lạnh,… Cùng với đó là mức lãi suất chiết khấu hợp lý trên thị trường. Hãy liên hệ Dong Shop Sun ngay qua số: 1800.5588.90.