Lãi suất tái chiết khấu là gì hẳn là vấn đề nhiều người quan tâm đến khi vừa bước chân vào tìm hiểu các khái niệm tài chính. Vậy sự khác biệt giữa lãi suất chiết khấu và lãi suất tái chiết khấu nằm ở đâu và công thức tính mức lãi suất này như thế nào? Mời bạn cùng tìm hiểu ngay trong bài viết dưới đây của Dong Shop Sun!
mục lục
1. Lãi suất tái chiết khấu là gì?
Lãi suất tái chiết khấu là mức lãi suất áp dụng cho các khoản vay mà ngân hàng Nhà nước (ngân hàng Trung Ương) cho các ngân hàng thương mại vay nhằm bù đắp sự thiếu hụt nguồn vốn ngắn hạn của các ngân hàng thương mại. Các khoản vay này có giấy tờ thế chấp là các giấy tờ có giá, thương phiếu chưa đến hạn thanh toán của khách hàng của các ngân hàng thương mại.
Mức lãi suất tái chiết khấu là khoản lãi suất mà ngân hàng Nhà nước (ngân hàng Trung Ương) áp dụng cho các khoản vay cho các ngân hàng thương mại vay với giấy tờ thế chấp là các thương phiếu, giấy tờ có giá của khách hàng thế chấp ở ngân hàng thương mại.
Mục đích các khoản vay này của ngân hàng thương mại này là để bù vào phần tiền thiếu hụt khi tỷ lệ tiền mặt dự trữ của ngân hàng xuống dưới mức tối thiểu. Để tránh việc khách hàng không thể rút tiền hay thực hiện các giao dịch khác bởi sự thiếu hụt tiền của ngân hàng thương mại.
Một cách hiểu lãi suất tái chiết khấu là gì khác là một công cụ trong chính sách tiền tệ của nhà nước. Lãi suất này giúp ngân hàng Trung Ương điều tiết nguồn cung tiền tệ trong nước. Nhờ đó nguồn cung tiền trên thị trường luôn được duy trì ở mức ổn định.
2. Cách phân biệt lãi suất tái chiết khấu và lãi suất tái cấp vốn
Lãi suất tái cấp vốn được hiểu là mức lãi suất ngân hàng Nhà nước (ngân hàng Trung ương) áp dụng khi cấp tín dụng có đảm bảo cho các ngân hàng Thương mại nhằm cung cấp vốn trong ngắn hạn cho các ngân hàng này.
Còn lãi suất tái chiết khấu của ngân hàng trung ương là một trong các hình thức của lãi suất tái cấp vốn. Hai loại lãi suất này khác nhau ở loại chứng từ, tài sản đem ra thế chấp ở từng hình thức vay.
Bạn có thể tham khảo bảng dưới để phân biệt cụ thể:
Giống nhau: Đều là lãi suất áp dụng khi ngân hàng Nhà nước cho ngân hàng Thương mại vay – Tài sản thế chấp đều là những giấy tờ có giá trị (thương phiếu, trái phiếu chính phủ, chứng chỉ tiền gửi có kỳ hạn ngắn,…)
Khác nhau:
| Lãi suất tái chiết khấu | Lãi suất tái cấp vốn | |
| Đối tượng áp lãi suất | Giấy tờ có giá như trái phiếu, hối phiếu, lệnh phiếu. | Các khoản cho vay của các ngân hàng |
| Tài sản thế chấp | Các tài sản có độ rủi ro thấp: Tín phiếu Ngân hàng Nhà nước Trái phiếu chính phủ Trái phiếu chính phủ được bảo lãnh |
Các giấy tờ có giá có rủi ro cao hơn: Giấy tờ có giá cấp 2 (Trái phiếu Chính quyền địa phương) |
3. Phân biệt lãi suất tái chiết khấu và chiết khấu
Các khái niệm lãi suất chiết khấu và lãi suất tái chiết khấu thường bị nhiều người nhầm lẫn. Vì vậy, dưới đây là các thông tin giúp bạn phân biệt hai loại lãi suất này.
Lãi suất chiết khấu (discount rate) có bản chất giống như lãi suất tái chiết khấu của ngân hàng trung ương. Cùng là lãi suất áp dụng cho khoản vay của ngân hàng thương mại vay ngân hàng Trung Ương để bù đắp khoản thiếu hụt vốn dự trữ ngắn hạn.
Lãi suất chiết khấu có 2 loại là:
- Loại 1: mức lãi suất vay ngân hàng thương mại chiết khấu cho khách hàng bằng cách chiết khấu các giấy tờ có giá chưa đến hạn của khách hàng (chiết khấu thương phiếu, trái phiếu,…).
- Loại 2: mức lãi suất chiết khấu áp dụng cho khoản vay của ngân hàng Trung ương cho ngân hàng thương mại bằng các giấy tờ có giá của chính ngân hàng thương mại.
Khi ngân hàng Thương mại thiếu vốn dự trữ, họ sẽ vay ngân hàng Trung Ương bằng giấy tờ có giá của khách hàng. Như vậy ngân hàng thương mại đã nhận cho khách hàng vay bằng các giấy tờ có giá này rồi và tiếp tục dùng những giấy tờ có giá của khách hàng dùng để vay để vay lại Ngân hàng Nhà nước, tài sản thế chấp bị chiết khấu hai lần nên gọi là tái chiết khấu.
Còn với trường hợp lãi suất chiết khấu, tài sản (giấy tờ có giá của Ngân hàng Thương mại) chỉ bị chiết khấu một lần.
4. Công thức tính lãi suất tái chiết khấu
Các bạn có thể tính lãi suất tái chiết khấu qua hai đơn vị là:
- Chi phí huy động vốn (funding cost).
- Trung bình trọng số chi phí vốn (WACC – Weighted Average Cost of Capital).
4.1. Phí huy động vốn vay là gì?
Có thể hiểu lãi suất tái chiết khấu chính là chi phí huy động vốn vay của một dự án hay chi phí cơ hội của dự án. Bởi để có được chi phí cho dự án, chủ dự án phải trả phần lãi này vì vậy đây chính là chi phí để có được vốn vay.
Ví dụ về lãi suất tái chiết khấu: Một người rút tiền tiết kiệm với lãi suất là 5% để đầu tư một dự án thì lãi suất tái chiết khấu của dự án chính là 5% lãi suất này.
4.2. Công thức tính trung bình trọng số chi phí vốn
Một doanh nghiệp thường có hai cách gọi vốn là: Vay thương mại và vốn góp cổ đông.
- Với cách gọi vốn vay thương mại: Chi phí vốn chính là lãi suất khoản vay (1-tax) x lãi suất.
- Với cách góp vốn cổ đông: Chi phí vốn cổ phần là thu nhập cổ đông mong muốn nhận được.
Trung bình trọng số chi phí vốn WACC chính là chi phí sử dụng vốn trung bình của doanh nghiệp.
Công thức tính trung bình trọng số này như sau:
| WACC = re * E/(E+D) + rD(1-TC)* D/(E+D) |
Trong đó:
- re: tỷ suất thu nhập cổ đông mong muốn nhận được.
- E: giá cổ phần của công ty hiện tại trên thị trường.
- D: giá nợ của công ty trên thị trường.
- rD: lãi suất chủ nợ muốn nhận được.
- TC: thuế suất thuế thu nhập của doanh nghiệp.
| re = [Div0(1+g)/P0] + g |
Cụ thể:
- P0: giá cổ phiếu ở thời điểm gốc của doanh nghiệp.
- Div0: cổ tức tại thời điểm gốc của doanh nghiệp.
- g: tỷ lệ cổ tức tăng trưởng được dự kiến.
5. Các yếu tố ảnh hưởng đến lãi suất chiết khấu
5.1. Cung cầu tiền tệ trên thị trường
Cung tiền tệ là tổng số tiền đang được giao dịch thanh toán trên thị trường. Chính phủ cần phải kiểm soát mức cung tiền tệ trên thị trường để tiền giữ được giá trị và không bị mất giá.
Mức cầu tiền tệ là lượng tiền mà các cá nhân, tổ chức, đơn vị cần sử dụng để làm phương tiện trao đổi, kinh doanh, buôn bán.
Khi lãi suất tái chiết khấu ngân hàng trung ương tăng sẽ khiến cho lượng cung tiền giảm xuống bởi ngân hàng thương mại sẽ phải chịu phí vay cao từ ngân hàng. Để giảm chi phí vay, cách ngân hàng thương mại sẽ cần phải giảm lượng tiền vay ngân hàng Nhà nước. Vì vậy các ngân hàng này sẽ giữ lượng dự trữ tiền vốn vay nhiều hơn thay vì cho vay nhiều dẫn đến nguồn cung vốn vay thấp xuống.
5.2. Chỉ số lạm phát ảnh hưởng đến lãi suất tái chiết khấu
Nếu chỉ số lạm phát tăng lên thì chi phí thực sự cho khoản vay của bạn (lãi suất tái chiết khấu) giảm xuống. Như vậy sẽ kích thích nhiều người đi vay tiền. Lúc này cầu vay tiền tăng lên và cung giảm xuống sẽ khiến cho lãi suất cho vay tăng lên.
Như vậy lạm phát tăng sẽ kéo theo lãi suất tái chiết khấu tăng lên.
5.3. Chính sách tiền tệ của chính phủ
Nếu lãi suất tiền tệ tăng cao hay giảm thấp trong thời điểm không thích hợp sẽ ảnh hưởng xấu tới nền kinh tế.
Vì vậy Nhà nước thực hiện chính sách tiền tệ của mình bằng cách điều khiển mức lãi suất tái chiết khấu qua Ngân hàng Trung ương.
Chính sách tiền tệ của ngân hàng Nhà nước hoạt động cơ bản như sau:
- Khi lãi suất thị trường giảm, lượng cung tiền trong thị trường thừa thì Nhà nước thực hiện thắt chặt lãi suất. Vì vậy làm ngân hàng thương mại buộc phải tăng tỷ lệ dự trữ lên và giảm cung tiền cho khách hàng, từ đó giảm nguồn cung tiền cho khách hàng/thị trường.
- Khi lãi suất thị trường tăng lên khiến nhu cầu tiêu dùng/đầu tư giảm thì ngân hàng Nhà nước giảm lãi suất để kích thích phục hồi, phát triển sản xuất kinh doanh.
5.4. Rủi ro trong thời gian vay tín dụng
Trong thời gian vay tín dụng, ngân hàng thương mại của bạn nếu có các thông tin về dư nợ cuối kỳ/quý nhiều hay bị Ngân hàng nhà nước đưa vào diện kiểm soát đặc biệt thì uy tín ngân hàng sẽ bị giảm xuống trầm trọng.
Như vậy, hoạt động của ngân hàng sẽ bị ảnh hưởng và có thể ảnh hưởng tới khả năng thanh toán các khoản tiền gửi.
6. Lời kết
Trên đây là tất cả thông tin về lãi suất tái chiết khấu là gì và các ảnh hưởng của nó tới các ngân hàng và nền kinh tế. Hi vọng qua đó các bạn có được đầy đủ các thông tin về ý nghĩa cũng như cách tính lãi suất này.
Nếu bạn đang có nhu cầu vay tín chấp với hạn mức cao, điều kiện xét duyệt dễ dàng thì Dong Shop Sun là lựa chọn hàng đầu cho bạn. Chúng tôi là công ty tài chính đến từ Nhật Bản, với kinh nghiệm cho vay vốn lâu năm giúp bạn giải quyết khó khăn tài chính tốt nhất. Liên hệ ngay với Dong Shop Sun qua số: 1800.5588.90.
